Levantenler 1912’de Bornova Kulübü’nü kuruyorlar

Bornova Levantenlerinden Mösyö Ruber Vilkin, Frank, Paterson ve Vital’den oluşan Bornova Levantenleri 1912’de Bornova Kulübü ismiyle bir kulüp kurmuşlardır. Kulüp nizamnamesi zamanımıza ulaşmıştır.

Bir fahri kâtibi, bir sandık emini ve üç azadan oluşan kulübün Bornova’da yeri olduğu ve paranın da kiraya verilen odalardan karşılandığı anlaşılmaktadır.

27 maddelik yönetmeliğine göre 17 yaşından fazla olanlar kulübe üye olabilecek, yıllık aidat ücreti peşin 2 Osmanlı lirası olacak, Bornovalı olmayanlardan yıllık ücret 1 Osmanlı lirası olacak, ecnebiler aza olarak alınabilecek, Bornova’da ikamet etmeyenler fazladan para ödeyecekti.

Pazar günleri kesinlikle kâğıt oyunları oynanmayacak, gece yarısından sonra da kâğıt oyunları yasaktı. Lokalde ziyafet verilebilecek, üyelerin eşleri, anneleri, kız kardeşleri ve 17 yaşından büyük olan oğlan çocukları kulübe girebileceklerdi. Burada ziyafetler de verilebilecekti.

Kulüp anlayışı, Bornova’ya Levantenlerin kazandırdığı bir kültürdür. Türkler-Müslümanlar arasında bu tür bir anlayış veya örgütlenme yoktu.

Pazar günü Levantenlerin dini günleri olduğu için, yani kiliseye gittikleri için kulüpte kâğıt oyunlarının oynanması yasaklanmıştı.

Tabii ki kumar yasaktı.

    Prof Dr. M. Akif Erdoğru